Aport przedsiębiorstwa a ulga z tytułu zakupu kasy

Sukcesja prawna sprawia, że nowo powstała spółka "przejęła" istniejący już obowiązek prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, realizowany przez nabywane w drodze aportu przedsiębiorstwo. W konsekwencji w stosunku do niej nie powstaje prawo do skorzystania z ulgi z tytułu nabycia kas.

STAN FAKTYCZNY:

Spółka we wniosku o interpretację wskazała, że została wpisana do rejestru przedsiębiorców 3 października 2012 r. i powstała z zamiarem prowadzenia działalności w zakresie sprzedaży detalicznej towarów dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. W dniu 5 listopada 2012 r. zgłosiła zamiar rozpoczęcia sprzedaży detalicznej oraz pisemnie zgłosiła do właściwego naczelnika urzędu skarbowego liczbę kas rejestrujących i miejsce (adres) ich używania, które zamierzała stosować do ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego. Dla tego celu 19 grudnia 2012 r. zakupiła 320 sztuk drukarek fiskalnych. Spółka do 31 grudnia 2012 r. nie prowadziła sprzedaży wymagającej ewidencji na kasach rejestrujących. W dniu 31 grudnia 2012 r. spółka nabyła w drodze aportu przedsiębiorstwo, które obecnie stanowi podstawową infrastrukturę jej działalności handlowej. W skład przedsiębiorstwa weszły między innymi punkty sklepowe. W ramach aportu przedsiębiorstwa spółka nabyła drukarki fiskalne używane przez zbywcę, z których spółka nie korzysta w obecnej działalności. W związku z tym spółka uznała, że przysługuje jej prawo do skorzystania z ulgi z tytułu zakupu nowych kas. Organ podatkowy uznał stanowisko to za nieprawidłowe. Spółka złożyła skargę do WSA, który ją oddalił. W związku z tym spółka złożyła skargę kasacyjną do NSA.

SĄD ORZEKŁ:

NSA uznał, że skarga kasacyjna nie ma uzasadnionych podstaw. Jak wyjaśnił, na przyjęte przez ustawodawcę rozwiązanie wyłączenia z opodatkowania zbycia przedsiębiorstwa i skutku w postaci traktowania nabywcy jako następcy prawnego podatnika dokonującego zbycia tegoż przedsiębiorstwa wskazuje art. 91 ust. 9 ustawy o VAT. Przepis ten nakazuje dokonywanie korekty podatku odliczonego przez nabywcę przedsiębiorstwa. W efekcie zbycie przedsiębiorstwa nie skutkuje w sferze wcześniejszych odliczeń podatku dokonanych przez podatnika-zbywcę, co pozostaje w zgodzie z zasadą neutralności VAT. Skutkuje jednak obowiązkiem dla nabywcy dokonania korekt w zakresie podatku naliczonego, do których zobowiązany byłby również zbywca przedsiębiorstwa w zakresie podatku naliczonego.

Akceptacja stanowiska, że sukcesja podatkowa wyprowadzona z art. 6 ustawy o VAT w związku z art. 19 Dyrektywy 112 nie znajduje zastosowania do ulgi na podstawie art. 111 ust. 4 ustawy o VAT, zdaniem Sądu, narusza zasadę postrzegania ulg podatkowych jako wyjątku od zasady powszechności opodatkowania. Spółka bowiem jako następca prawny podmiotu, który aportem wniósł do spółki swoje przedsiębiorstwo, stawałaby się sukcesorem zbywcy na gruncie rozliczeń VAT w pełnym zakresie, poza prawem do ulgi z tytułu wymiany kas fiskalnych, w odniesieniu do której zachowywałaby status podatnika, który prawo to dopiero nabywa po raz pierwszy. To dawałoby jej uprzywilejowaną pozycję względem pozostałych podatników VAT. W ocenie NSA taka interpretacja, dając spółce przywilej podatkowy odliczenia ulgi, naruszałaby również zasady konkurencji względem podmiotów, które np. zwiększając ilość kas lub wymieniając dotychczasowe nie mogłyby z niej skorzystać.

(wyrok NSA z dnia 26 lipca 2016 r., sygn. akt I FSK 34/15)

Komentarz redakcji

Zgodnie z art. 111 ust. 4 ustawy o VAT podatnicy, którzy rozpoczną ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego w obowiązujących terminach, mogą odliczyć od tego podatku kwotę wydatkowaną na zakup każdej z kas rejestrujących zgłoszonych na dzień rozpoczęcia (powstania obowiązku) ewidencjonowania, w wysokości 90% jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł. Ulga przysługuje więc tylko przy nabyciu tzw. pierwszych kas, zgłoszonych na dzień rozpoczęcia ewidencjonowania. Wszystkie inne kasy nie korzystają już z tej ulgi. Zgodnie z art. 19 Dyrektywy 112 państwa członkowskie mogą uznać, że w przypadku przekazania odpłatnie, nieodpłatnie lub jako wkładu do spółki całości lub części aktywów, dostawa towarów nie miała miejsca i w takim przypadku odbiorca będzie traktowany jako prawny następca przekazującego. Przepis ten został przyjęty do polskiego porządku prawnego, a jego odpowiednikiem jest art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. W związku z tym, jeżeli prawo do odliczenia ulgi z tytułu zakupu kasy powstało u aportowanego przedsiębiorcy, to spółka przejmująca już takiego prawa nie ma.