Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 34 (825) z dnia 1.12.2013

Realizacja ulgi z tytułu zakupu wielu kas fiskalnych

Sprzedajemy towary dla osób prywatnych. Dotychczas nie stosowaliśmy kasy fiskalnej ze względu na stosunkowo małe obroty, ale utraciliśmy prawo do zwolnienia z tego tytułu. Zgłosiliśmy do urzędu skarbowego, że będziemy stosować 5 kas fiskalnych w różnych punktach sprzedaży. Czy jeżeli w przyszłości otworzymy kolejne sklepy i zakupimy kolejne kasy fiskalne, będziemy mogli skorzystać z ulgi na ich zakup?

Zasadą jest, że sprzedaż dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych (dalej - osób prywatnych) ewidencjonuje się w kasie fiskalnej. Od tej zasady są pewne wyjątki - podatnik może bowiem korzystać z różnych zwolnień z ewidencjonowania. Szczegółowe regulacje w tym zakresie zawiera rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (dalej: rozporządzenie w sprawie zwolnień z ewidencjonowania). Jedno z tych zwolnień to zwolnienie ze względu na obroty. Limit tego zwolnienia w 2013 r. wynosi 20.000 zł, przy czym podatnicy, którzy dopiero w bieżącym roku rozpoczęli sprzedaż dla osób prywatnych, ww. limit powinni przeliczyć w proporcji do okresu prowadzenia tej sprzedaży w tym roku. Jeżeli uzyskane obroty przekroczą ten limit, podatnik utraci prawo do zwolnienia podmiotowego z ewidencjonowania i powinien rozpocząć stosowanie kasy fiskalnej po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym obrót przekroczył ww. limit (jeżeli podatnik nie korzysta z innych zwolnień z ewidencjonowania).

WAŻNE: Podatnicy, którzy rozpoczną ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego w obowiązujących terminach, mogą odliczyć od tego podatku kwotę wydatkowaną na zakup każdej z kas rejestrujących zgłoszonych na dzień rozpoczęcia (powstania obowiązku) ewidencjonowania w wysokości 90% jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł (jest to tzw. ulga na zakup kasy).

Warunki, jakie muszą być spełnione, aby skorzystać z ww. ulgi, określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27 grudnia 2010 r. w sprawie odliczania i zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących (Dz. U. z 2013 r. poz. 163). Szczegółowe regulacje w tym zakresie tu pomijamy.

Warto jednak przypomnieć, że w praktyce dominuje pogląd, iż omawiana ulga nie dotyczy zakupu kolejnych kas, które nie zostały zgłoszone na dzień rozpoczęcia ewidencjonowania, a które są kupowane np. w związku z otwarciem nowego punktu sprzedaży. Tak uznają organy podatkowe i sądy, czego przykładem może być wyrok NSA z 26 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 494/12 (wyrok ten opisywaliśmy w Biuletynie Informacyjnym nr 14 z 10 maja 2013 r., w artykule pt. "Przy zakupie kolejnych kas fiskalnych prawo do ulgi nie przysługuje - wyrok NSA).

We wrześniu utraciliśmy prawo do zwolnienia z ewidencjonowania. Ponieważ prowadzimy sprzedaż w 6 sklepach, zgłosiliśmy do urzędu skarbowego, że będziemy stosować 6 kas fiskalnych. Od kiedy powinniśmy w poszczególnych sklepach rozpocząć ewidencjonowanie?

Zasadą jest, że po utracie prawa do zwolnienia z ewidencjonowania podatnicy powinni rozpocząć stosowanie kasy fiskalnej po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym utracili prawo do zwolnienia (§ 5 rozporządzenia w sprawie zwolnień z ewidencjonowania). Jeżeli jednak podatnik musi stosować kilka kas (bo np. prowadzi kilka punktów sprzedaży), może kolejne kasy wprowadzać stopniowo. Jak bowiem wynika z § 6 ust. 1 rozporządzenia w sprawie zwolnień z ewidencjonowania, podatnicy, którzy tracą prawo do zwolnienia z ewidencjonowania, są obowiązani do rozpoczęcia ewidencjonowania w terminach określonych w § 5 ww. rozporządzenia (generalnie po dwóch miesiącach po utracie prawa do zwolnienia) przy zastosowaniu co najmniej 1/5 (w zaokrągleniu w górę do liczb całkowitych) liczby kas rejestrujących, zgłoszonych przez podatnika do urzędu skarbowego. Od pierwszego dnia każdego następnego miesiąca podatnicy są obowiązani zastosować do ewidencjonowania kolejne kasy rejestrujące, w liczbie nie mniejszej niż w pierwszym miesiącu ewidencjonowania, wynikającej z ww. zgłoszenia.

Uwaga! Rozpoczęcie ewidencjonowania na zasadach przedstawionych wyżej przedłuża odpowiednio zwolnienie z ewidencjonowania na stanowiskach kasowych, na których ewidencjonowanie powinno być prowadzone w kolejnych miesiącach. Takie stopniowe wprowadzanie kas uznaje się zatem za rozpoczęcie ewidencjonowania w obowiązujących terminach i podatnik zachowuje prawo do ulgi na zakup kas.

Trzeba przy tym pamiętać, że z ulgi na zakup kasy można skorzystać najwcześniej w miesiącu (kwartale), w którym rozpoczęto ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego. To oznacza, że jeżeli podatnik stopniowo wprowadza kasy fiskalne, to ulga na ich zakup też będzie realizowana etapami.

Spółka rozpoczęła sprzedaż dla osób prywatnych w trakcie 2013 r. Ponieważ sprzedaż będzie realizowana w kilku punktach sprzedaży, złożyliśmy do urzędu skarbowego oświadczenie o stosowaniu 5 kas fiskalnych. Drugi punkt sprzedaży otworzyliśmy w połowie października br. (i od tego dnia zainstalowano tam kasę fiskalną). Czy możemy skorzystać z ulgi na zakup kasy, skoro przepisy o stopniowym wprowadzaniu kas fiskalnych zobowiązują do rozpoczęcia ewidencjonowania od pierwszego dnia każdego miesiąca?

Ponieważ z pytania wynika, że podatnik od początku prowadzenia działalności gospodarczej stosuje kasę fiskalną, to zakładamy, że dobrowolnie zrezygnował on ze zwolnienia podmiotowego z ewidencjonowania.

Możliwe także, że podatnik już od początku przewidywał, że obrót ze sprzedaży dla osób prywatnych przekroczy, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w 2013 r., kwotę 20.000 zł. To z kolei oznacza, że podatnik w ogóle nie mógł korzystać ze zwolnienia podmiotowego z ewidencjonowania i już od pierwszej sprzedaży powinien stosować kasę fiskalną. Tak też wyjaśniło Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na jedno z pytań zawartych w broszurze zatytułowanej "Najczęściej zadawane pytania i odpowiedzi odnośnie zmian w podatku od towarów i usług od dnia 1 stycznia 2013 r." (broszura ta dostępna jest na stronie www.mf.gov.pl).

Podatnik ma jednak wątpliwości, czy rozpoczęcie ewidencjonowania za pomocą kolejnej kasy w połowie miesiąca (a nie od początku miesiąca) nie spowoduje utraty prawa do ulgi na jej zakup. Obawy te zapewne spowodowało brzmienie przytoczonego w odpowiedzi na poprzednie pytanie § 6 ust. 1 rozporządzenia w sprawie zwolnień z ewidencjonowania, który szczegółowo określa terminy wprowadzania kas, gdy podatnik traci prawo do zwolnienia z ewidencjonowania. Z przepisu tego wynika bowiem, że podatnik zobowiązany jest rozpocząć ewidencjonowanie za pomocą kolejnych kas fiskalnych od pierwszego dnia każdego następnego miesiąca.

Można mieć jednak wątpliwości, czy regulacje dotyczące terminów wprowadzania kolejnych kas rejestrujących powinny mieć zastosowanie w sytuacji, gdy podatnik już od pierwszej sprzedaży był zobowiązany do stosowania kasy fiskalnej, lub gdy dobrowolnie takie kasy instaluje. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 5 sierpnia 2013 r., nr ILPP2/443-412/13-4/MN odniósł się do drugiego przypadku (czyli dobrowolnej instalacji kasy) i wyjaśnił:

"(…) Warunkiem skorzystania z ulgi na zakup kas rejestrujących przez podatnika, który dobrowolnie wprowadził do użytku kasy - przed terminem obowiązującym do rozpoczęcia ewidencjonowania obwiązuje również przepis wynikający z § 6 ust. 1 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących, tj. rozpoczęcie ewidencjonowania od pierwszego dnia każdego następnego miesiąca obrotu przy zastosowaniu 1/5 liczby kas (w zaokrągleniu w górę do liczby całkowitej) zgłoszonych na dzień rozpoczęcia ewidencjonowania. Niedostosowanie się do wykazanych w przepisie terminów pozbawia podatnika prawa do ulg z tytułu zainstalowania kas. (…)"

Jednak bez względu na to, czy podatnik musi wprowadzać odpowiednio po 1/5 liczbie kas od każdego kolejnego miesiąca, czy nie, to w sytuacji opisanej w pytaniu, zdaniem redakcji, nie powinno to mieć żadnego znaczenia. Z pytania wynika bowiem, że podatnik każdą sprzedaż (w każdym punkcie sprzedaży) od samego początku ewidencjonuje w kasie (nie ma żadnej sprzedaży, która nie byłaby ewidencjonowana). Należałoby zatem uznać, że terminy rozpoczęcia ewidencjonowania są zachowane, pomimo że w kolejnym punkcie sprzedaży podatnik rozpoczął ewidencjonowanie od połowy października (a nie od początku miesiąca). Nie można bowiem podatnika zobowiązać do stosowania kasy fiskalnej w punkcie sprzedaży, który nie jest jeszcze otwarty (nie ma obrotu, który musiałby być ewidencjonowany). Nie ma też żadnego powodu, aby pozbawić podatnika prawa do ulgi tylko dlatego, że kolejny punkt sprzedaży otwierany jest w połowie miesiąca (a nie od początku tego miesiąca).