A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 10 (909) z dnia 1.04.2016

Zadatek a limit uprawniający do zwolnienia z ewidencjonowania w kasie fiskalnej

Spółka (franczyzodawca) otrzymała od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej zadatek określony w umowie wstępnej, który po podpisaniu umowy ostatecznej będzie zaliczony na poczet wstępnej opłaty franczyzowej. Czy zadatek ten należy wliczać do obrotu przy ustalaniu prawa do zwolnienia z ewidencjonowania w kasie fiskalnej?

Tak. Otrzymany zadatek należy uwzględnić przy wyliczaniu obrotu uprawniającego do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy użyciu kasy fiskalnej.

Co do zasady, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych (dalej: osób prywatnych) są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Przy czym, do obrotu nie wlicza się kwoty podatku należnego (patrz: art. 111 ust. 1 i 1a ustawy o VAT).

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. poz. 1544 ze zm.) określa odstępstwa od tej generalnej zasady. Między innymi, zwalnia z ewidencjonowania w danym roku podatkowym (nie później niż do dnia 31 grudnia 2016 r.) podatników, u których obrót zrealizowany na rzecz osób prywatnych nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym kwoty 20.000 zł. Zwolnienie to traci jednak moc po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym podatnik przekroczył ww. limit (patrz: § 3 ust. 1 pkt 1, § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia).

Ponadto należy zauważyć, że zgodnie z § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. poz. 363), otrzymanie przed dokonaniem sprzedaży całości lub części należności (zapłaty) podlega ewidencjonowaniu z chwilą jej otrzymania. Ten przepis ma zastosowanie także do otrzymanych zadatków.

Termin "zadatek" nie został zdefiniowany w ustawie o VAT. Zgodnie zaś ze słownikowym wyjaśnieniem, jest to część należności wpłacona z góry jako gwarancja dotrzymania umowy. Uznać zatem należy, że zadatek jest bezpośrednio związany z dostawą towarów (lub świadczeniem usług), na poczet których został uiszczony. W sytuacji przedstawionej przez Czytelnika wpłacony zadatek jest następnie zaliczany na poczet wstępnej opłaty franczyzowej, co również potwierdza jego związek z ostateczną umową łączącą strony.

Tym samym, otrzymany przez podatnika zadatek należy uwzględnić wyliczając wysokość obrotu uprawniającego do skorzystania ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy użyciu kasy fiskalnej.

Warto także zauważyć, że - analogicznie do zadatku - zaliczkę na poczet przyszłej dostawy również należy uwzględniać w obrocie do wyliczania ww. limitu 20.000 zł. Od zadatku różni się ona tylko tym, że nie stanowi gwarancji dotrzymania umowy i dlatego podlega zwrotowi, gdy nie dojdzie do sfinalizowania umowy.

Końcowo nadmieniamy, że nie ma prawnych przeszkód, aby zadatek wpłacony tytułem umowy wstępnej zawartej z osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej został zaliczony na poczet opłat wynikających z umowy ostatecznej, podpisywanej w momencie zarejestrowania przez nią działalności gospodarczej.