Likwidacja działalności prowadzonej z zastosowaniem kasy rejestrującej

Osoba fizyczna likwidując prowadzoną działalność gospodarczą, w sytuacji gdy korzystała ze statusu czynnego podatnika VAT objęta jest obowiązkiem sporządzenia remanentu likwidacyjnego i opodatkowania go zgodnie z regułami zawartymi w art. 14 ustawy o VAT.

Zakończenie użytkowania kasy fiskalnej w prowadzonej działalności gospodarczej wymaga przeprowadzenia przez podatnika pewnych czynności, które określone są w rozporządzeniu w sprawie kas.

Zgodnie z § 15 ust. 1 tego rozporządzenia, w przypadku zakończenia przez kasę pracy w trybie fiskalnym podatnik:

1) wykonuje raport fiskalny dobowy i raport fiskalny okresowy (miesięczny);

2) składa w terminie 7 dni od dnia zakończenia pracy kasy w trybie fiskalnym wniosek do naczelnika urzędu skarbowego o dokonanie odczytu pamięci fiskalnej kasy, według wzoru określonego w załączniku nr 3 do rozporządzenia;

3) składa wniosek o wyrejestrowanie kasy z ewidencji prowadzonej przez naczelnika urzędu skarbowego;

4) dokonuje przy pomocy serwisanta kasy odczytu zawartości pamięci fiskalnej kasy przez wykonanie raportu rozliczeniowego za cały okres pracy kasy w obecności pracownika urzędu skarbowego.

Ponadto, zakończenie pracy kasy w trybie fiskalnym wymaga dokonania, z udziałem pracownika urzędu skarbowego, odczytania zawartości pamięci fiskalnej kasy, z którego sporządza się protokół według wzoru określonego w załączniku nr 4 do rozporządzenia w sprawie kas. Do protokołu tego należy również dołączyć wykonany raport rozliczeniowy.

Protokół powinien być sporządzony w trzech egzemplarzach, po jednym dla użytkownika, wykonującego serwis oraz dla urzędu skarbowego.

Uwaga

Odczyt zawartości pamięci fiskalnej kasy rejestrującej dokonywany jest w obecności podatnika, serwisanta oraz pracownika urzędu skarbowego, w terminie uzgodnionym przez pracownika urzędu skarbowego z pozostałymi uczestnikami.

Należy podkreślić, że w przypadku gdy serwisant kas stwierdzi brak możliwości dokonania odczytu zawartości pamięci fiskalnej, przesyła ją niezwłocznie do podmiotu prowadzącego serwis główny w celu jego dokonania (§ 27 ust. 1 rozporządzenia).

Nadmienić w tym miejscu również warto, że niewykonanie obowiązku odczytania zawartości pamięci kasy w obowiązującym terminie nie jest zagrożone sankcjami wynikającymi z ustawy o VAT czy aktów wykonawczych w sprawie kas. Również w przepisach ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2013 r. poz. 186 ze zm.) zaniechanie powyższego obowiązku nie jest wprost wymienione jako wykroczenie lub przestępstwo skarbowe. Należy jednak mieć na uwadze, iż organy podatkowe mogą zakwalifikować powyższe jako przestępstwo skarbowe wymienione w art. 80 § 1 tej ustawy. Zgodnie z tym przepisem, kto wbrew obowiązkowi nie składa w terminie właściwemu organowi wymaganej informacji podatkowej, podlega karze grzywny do 120 stawek dziennych.

Poniżej prezentujemy wypełniony przykładowy wzór wniosku o dokonanie odczytu pamięci kasy.

Na mocy art. 111 ust. 4 ustawy o VAT, czynni podatnicy, którzy rozpoczną ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego w obowiązujących terminach, mogą odliczyć od tego podatku kwotę wydatkowaną na zakup każdej z kas rejestrujących zgłoszonych na dzień rozpoczęcia (powstania obowiązku) ewidencjonowania.

Podatnik, który spełnił określone przez ustawodawcę wymogi i skorzystał z ulgi musi pamiętać, iż uprawnienie to nie jest nieodwracalne. Prawodawca uznał, iż w pewnych okolicznościach podatnik może utracić prawo do ulgi i w związku z tym zobowiązany będzie do jej zwrotu.

Zgodnie bowiem z art. 111 ust. 6 ustawy o VAT, podatnicy są obowiązani do zwrotu odliczonych lub zwróconych im kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących, w przypadku gdy w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania zaprzestaną ich używania lub nie dokonają w obowiązującym terminie zgłoszenia kasy do obowiązkowego przeglądu technicznego przez właściwy serwis a także w przypadku naruszenia warunków związanych z odliczeniem tych kwot, określonych w rozporządzeniu w sprawie odliczeń.

Wymienione w § 6 ust. 1 ww. rozporządzenia zdarzenia powodujące obowiązek zwrotu tej ulgi to:

1) zaprzestanie działalności,

2) otwarcie likwidacji,

3) ogłoszenie upadłości,

4) sprzedaż przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału), w sytuacji gdy następca prawny nie będzie dokonywał sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych,

5) dokonanie odliczenia z naruszeniem warunków, o których mowa w § 2 i 3 rozporządzenia (terminowość odliczenia, zgłoszenie liczby kas, spełnienie przez kasy określonych wymogów technicznych).

Obowiązek zwrotu otrzymanych kwot dotyczy tylko tych kas, z którymi związane są zdarzenia, o których mowa w art. 111 ust. 6 ustawy oraz w przypadkach wymienionych powyżej w pkt 4 i 5 (§ 6 ust. 2 rozporządzenia).

Czynny podatnik VAT zwrotu ulgi powinien dokonać w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po:

a) miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające dokonanie takiego zwrotu, jeżeli podatnik rozlicza podatek za okresy miesięczne,

b) kwartale, w którym powstały okoliczności uzasadniające dokonanie takiego zwrotu, jeżeli podatnik rozlicza podatek za okresy kwartalne.

Natomiast podatnicy, o których mowa w art. 111 ust. 5 ustawy o VAT (tj. zwolnieni z VAT), zwrotu ulgi powinni dokonać nie później niż do końca miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające dokonanie zwrotu.